میزان جراحی کاتاراکت در استان خراسان رضوی طی سالهای ۱۳۸۶ لغایت ۱۳۹۰

هدف: تعیین روند میزان جراحی کاتاراکت طی سالهای 1386 تا 1390 در استان خراسان رضوی روش بررسی: از مراکز جراحی کاتاراکت در استان خراسان رضوی بصورت تصادفی 5 مرکز انتخاب گردید، 3 مرکز ماژور (تعداد جراحی بیش از 3000 در سال) و 2 مرکز مینور بودند. از هر مرکز یک هفته در هر فصل بصورت تصادفی و در مجموع 20 هفته انتخاب و تعداد جراحی های کاتاراکت در این مدت محاسبه شد. به نسبت تعداد جراحی ها از هر هفته نیز درصدی از پرونده ها بصورت مفصل مورد آنالیز قرار گرفت. یافته ها: تعداد کل جراحی های کاتاراکت انجام شده طی سالهای 1386 تا 1390 به ترتیب 21388، 22750، 23888، 28063 و 30100 تخمین زده می شود. میزان جراحی کاتاراکت با توجه به جمعیت استان خراسان رضوی بطور خطی در این مدت از 3782 (95% فاصله اطمینان از 3732 تا 3833)  به 5021 (95% فاصله اطمینان از 4965 تا 5078) به ازای هر یک میلیون نفر می باشد. 0/3% از جراحی ها با روش اینتراکاپسولار، 15/1% با روش اکستراکپسولار، 845/6 با روش فیکوامولسیفیکاسیون و 0/1% با روش لنزکتومی بودند. طی 5 سال مورد مطالعه روش فیکو بطور معنی داری از 84/7% در سال 85 به 90/4% در سال 90 رسید در حالی­که روش اکسترا از 14/7% به 9/2% طی این مدت کاهش داشت. 0/87% این جراحی ها دارای عارضه حین جراحی بودند. نتیجه گیری: در این مطالعه برای اولین بار میزان جراحی کاتاراکت به طور اختصاصی در استان خراسان رضوی گزارش و مشخص گردید. میزان بدست آمده در مقایسه با مطالعه قبلی در ایران بطور قابل توجهی بهتر بوده و نسبت به معیار سازمان جهانی بهداشت قابل قبول و مطلوب می باشد. با توجه به رشد جمعیت مسن استان خراسان باید توجه کرد که برای پوشش کامل افراد نیازمند به جراحی کاتاراکت لازم است این میزان نسبت به وضعیت فعلی هنوز بالاتر باشد. لذا توجه به فراهم کردن تسهیلات جراحی کاتاراکت مخصوصا روش فیکوامولسیفیکاسیون و آموزش این روش می تواند جز اولویتهای نظام سلامت در این استان قرار گیرد.